ایران كشوری لرزه خیز است. ایران بر روی یكی از دو كمربند بزرگ لرزه خیزی جهان قرار دارد و هر از گاهی زمین لرزه های بزرگی در آن بوقوع می پیوندد.

زمین لرزه های متعدد و در مواقعی ویران كننده بارها مناطق مختلف كشور را با خسارات و تلفات سنگینی روبه رو كرده است كه آخرین آنها، زمین لرزه ای بود که در شهرستان بم رخ داد و خسارت و تلفات زیادی در این منطقه به جای گذاشت.

این زلزله با جنبا شدن گسل كواترنزی بم و پدید آمدن گسیختگی جدید در بخشهای جنوبی بم - مرتبط با گسل بم- با بزرگای 5/6 ریشتر پس از وقوع چند زلزله كوچك در ساعت 5:26 بامداد روز جمعه 5 دیماه 1383 اتفاق افتاد.

زمین لرزه دیگری كه در سال 79 و در دو استان زنجان و قزوین با قدرت 2/5 در مقیاس ریشتر به وقوع پیوست، مناطق طارم، خدابنده، ابهر، خرمدره و سلطانیه و همچنین بویین زهرا را لرزاند و خسارت ها و تلفاتی به بار آورد. بیش از 500 نفر بر اثر وقوع این زمین لرزه كشته شدند.

بزرگترین زمین لرزه ای كه در سالهای اخیر در ایران به وقوع پیوست مربوط به 31 خرداد  1369 در استان های گیلان و زنجان با قدرت 3/7 در مقیاس ریشتر بود. این زمین لرزه بیش از 40 هزار كشته برجای گذاشت.

تمام این زلزله ها در عرض چند ثانیه شهرها و روستاهای زیادی را ویران كردند. این در حالی است كه دیگر كشورهای منطقه مانند، تركیه، سوریه، ارمنستان و یا افغانستان نیز به دلیل قرار گرفتن در این خط زلزله با تعداد بی شماری از این قبیل زمین لرزه ها رو به رو هستند.

دانشمندان گفته‌اند كه دلیل این پدیده در بستر اقیانوسها كه نشانه های حركت شبه قاره هند به سمت قاره های آسیا و اروپا را آشكار می سازد، نهفته است.

قاره هند از 30 میلیون سال گذشته با سرعتی معادل 10 سانتی متر در سال به سمت قاره های اروپا و آسیا حركت كرده است و در زمان حاضر این سرعت به 5 سانتی متر در سال كاهش پیدا كرده است.

فهرستی از زمان و میزان قربانیان چند نمونه از زمین لرزه های به وقوع پیوسته در ایران در ذیل به طور خلاصه ارائه می شود :

-  سپتامبر 1962 (شهریور / مهر 1341) 11 هزار تن كشته و 200 روستا در غرب تهران ویران شد.

-  اوت 1968 (مرداد / شهریور 1347) حدود 10 هزار تن در استان خراسان جان سپردند.

-  آوریل 1972‌ (فروردین / اردیبهشت 1351) پنج هزار و 44 تن در جنوب كشور كشته شدند.

-  سپتامبر 1978 (شهریور / مهر 1357) 25 هزار تن در شرق ایران كشته شدند.

-  21 ژوئن 1990 (31 خرداد 1369) حدود 40 هزار تن در شهر رودبار در شمال كشور كشته شدند.

-  28 فوریه 1997 (10 اسفند 1375) حدود یك هزار و 100 تن در اردبیل كشته شدند، بزرگی آن زمین لرزه، 5/5 درجه در مقیاس ریشتر بود.

-  10 مه 1997 (20 اردیبهشت 1375) یك هزار و 613 تن در بیرجند بر اثر زمین لرزه با بزرگی 1/7 درجه در مقیاس ریشتر، جان باختند.

به گفته كارشناسان امور شهری مقاوم سازی ساختمان ها و تقویت سازه های ساختمانی در امور شهرسازی و احداث بنا در شهرها و استفاده مناسب از تحقیقات در حوزه زمین شناسی و اقلیمی از جمله مولفه های بسیار مهمی است كه در كاهش خسارت و تلفات زمین لرزه هایی از این دست می تواند نقش مهمی داشته باشد. این واقعیت كه ایران در كمربند زلزله جهانی قرار دارد و استفاده از تجربیات دیگر كشورهای زلزله خیز و موفق در ساماندهی به امور شهری و مقاوم سازی شهرها در مناطق زلزله خیز بیش از گذشته احساس می شود.

به گفته رییس مركز تحقیقات ساختمان و مسكن، تا پایان سال 1386 مساله استاندارد اجباری مصالح ساختمانی در سطح كشور به مورد اجرا گذاشته می‌شود كه این امر پیامد زلزله بم است.

زمین لرزه  در نقاط دیگر دنیا

زمین لرزه ای كه سه شنبه شب در آب های سواحل تایوان بوقوع پیوست، بزرگترین زلزله طی یكصد سال اخیر در آبهای جنوب غربی این جزیره به شمار می آید.

بزرگی این زمین لرزه 2/7 ریشتر بود كه در ساعت 20 و 26 دقیقه مناطقی از جنوب تایوان و چین را لرزاند. و تنها دو نفر کشته شدند و 42 تن نیز زخمی شدند.

گفته می شود قدرت این زمین لرزه معادل انفجار شش بمب اتمی است كه در عمق 22 كیلومتری زمین بوقوع پیوسته است.

مركز اصلی زلزله حدود بیست و سه كیلومتری سواحل، هنگوكان، در حاشیه جنوبی تایوان و بیست و دو كیلومتری زیر دریا، گزارش شده است.

در این حال مؤسسه لرزه نگاری ژاپن اعلام كرده بود كه در پی این زمین لرزه در جنوب تایوان یك موج سونامی به ارتفاع یك متر به سوی ساحل شرقی فیلیپین در حركت است اما مقامات فیلیپین اعلام كردند كه تاكنون سونامی به سواحل این كشور نرسیده است و احتمال رسیدن این امواج را ضعیف دانستند.

تایوان در كمربند زمین لرزه قرار گرفته است و 85 درصد زمین لرزه های جهان در این منطقه روی می دهد.

حالا تلفات زمین لرزه در این کشور را با ایران مقایسه کنید...